تئوری رنگ برای طراحان – معانی رنگ ها (بخش اول – رنگهای گرم)

استفاده از رنگ در طراحی تا حدود زیادی به سلیقه بستگی دارد. یک طرح که واکنشی را در یک فرد ایجاد میکند ممکن است واکنشی بسیار متفاوت را در فرد دیگری ایجاد کند که این موضوع ممکن است به دلایل شخصی و یا زمینه های فرهنگی در افراد باشد. تئوری رنگ علمی است که به بررسی تاثیر رنگ بر روی افراد مختلف به صورت شخصی یا در قالب یک گروه میپردازد. به عنوان مثال میزان تغییر رنگ در یک موضوع میتواند احساس متفاوتی را در افراد مختلف ایجاد کند زیرا یک رنگ که در یک فرهنگ و یا کشور نشاط آفرین و شاد است ممکن است در یک کشور یا فرهنگی متفاوت معنایی متضاد داشته باشد.

در این مقاله که اولین بخش از مجموعه مقالات در مورد نظریه رنگ میباشد. قصد داریم در مورد معانی طیف های رنگی مختلف و نحوه استفاده از آنها در طراحی، مطالبی را بیان کنیم.

رنگهای گرم

رنگ های گرم شامل قرمز ، نارنجی و زرد و همچنین طیف های این سه رنگ است. این رنگها ، رنگهای آتش و طلوع و غروب خورشید هستند و در حالت کلی رنگهایی انرژی زا ، شادی آفرین و مثبت میباشند. قرمز و زرد هر دو رنگهای اصلی میباشند و رنگ نارنجی در بین این دو رنگ قرار دارد و این نشان میدهد که رنگهای گرم در ذات خود گرم هستند و از ترکیب یک رنگ گرم و یک رنگ سرد بدست نمی آیند. استفاده از رنگهای گرم در طراحی بازتاب دهنده شور و نشاط و انرژی میباشد.

رنگ قرمز ( رنگ اصلی)

قرمز یک رنگ بسیار گرم میباشد. این رنگ ، رنگ آتش ، جنگ و خشونت است و همچنین معانی عشق و علاقه را در خود دارد. از لحاظ تاریخی این رنگ هم نماد شیطان و هم نماد خدای عشق است.

استفاده از رنگ قرمز در طراحی میتواند تاثیراتی فیزیکی بر روی بیننده داشته باشد. این رنگ در بیننده موجب افزایش نرخ تنفس ، ارتقاء سوخت و ساز بدن و افزایش فشار خون میشود. این رنگ میتواند حس خشم را در بیننده ایجاد کند و نیز یاد آور وقایع مهم برای فرد باشد(مانند فرش قرمز که که وقایع مهم استفاده میشود). این رنگ همچنین معنای خطر را نیز در خود دارد ( مانند چراغ قرمز و برجسبهای هشدار قرمز رنگ).

با وجود مطالب بیان شده ای رنگ در نقاط مختلف دنیا و در فرهنگهای مختلفدارای معانی متفاوتی میباشد برای مثال در چین رنگ قرمز رنگ سعادت و خوشبختی است و این باور وجود دارد که این رنگ خوش شانسی و موفقیت به همراه می آورد. در دیگر کشورهای شرق آسیا رنگ قرمز به خاطر معنای خوبی که دارد در طراحی لباس عروس استفاده میشود. با وجود معنای مثبت رنگ قرمز در شرق آسیا این رنگ در آفریقای جنوبی رنگ عزاداری میباشد.

با در نظر گرفتن تمامی این معانی و تاثیراتی که برای رنگ قرمز برشمردیم استفاده از این رنگ در طراحی میتواند یک تاکید قدرتمند باشد و اگر در طراحی بیش از حد استفاده شود تاثیر زیاد و غالبی را بر بیننده خواهد داشت برای مثال زمانی که در طراحی قصد بیان قدر و یا انرژی و نشاط را داریم رنگ قرمز رنگ مناسبی است. رنگ قرمز بسیار متنوع است و میتواند در طیف های رنگی مختلفی استفاده شود. رنگهای روشنتر این رنگ انرژی بیشتری را به همراه دارند و رنگهای تیره تر گیرا تر میباشند.

مثالها:

طراح با استفاده از طیف تیره رنگ قرمز یک حس قدرت و زیبایی را به طرح داده است.

طراح با استفاده از رنگ قرمز در این طرح در مقابل پس زمینه سیاه و تیره وزن و قدرت بیشتری را در بالای طرح ایجاد کرده است.

استفاده طراح از طیف روشن رنگ قرمز دراین طرح حس انرژی و حرکت را ایجاد کرده است.

استفاده از رنگ قرمز در این طرح توسط طراح با دیگر رنگها حس رنگ خون را در بیننده ایجاد میکند.

استفاده مناسب طراح از رنگ قرمز همراه با رنگ سفید و خاکستری در این طرح حس حرفه ای بودن را ایجاد کرده است.

رنگ نارنجی (رنگ ترکیبی)

نارنجی رنگی بسیار پرطراوت و دارای انرژی بالایست. این رنگ را در طراحی میتوان در ترکیبهایی با رنگ های دیگر به عنوان رنگ زمین و یا رنگ پاییز استفاده کرد و این رنگ چون با تغییر فصل ها در ارتباط است (تغییر فصل از تابستان به زمستان یا به نوعی از فصل گرم به فصل سرد) در حالت کلی معنای تغییر و حرکت را نمایندگی میکند همچنین همنام بودن این رنگ با میوه ی پرتقال در زبان انگلیسی مفهموم نشاط و سلامت که خاصیت این میوه است را نیز در طراحی ها برای این رنگ به همراه دارد. این رنگ توسط طراحان برای جلب توجه با تاکید کمتر از قرمز استفاده میشود و میتواند در کنار رنگ قرمز ترکیب زیبایی ایجاد کند.

مثالها:

طراح با استفاده از رنگ نارنجی موجب جلب توجه بیننده به این المنت شده است.

طراح در این طرح با استفاده از رنگ نارنجی حس آتش را خلق کرده است.

رنگ نارنجی در این طرح در ترکیب با رنگ سبز به عنوان یک رنگ خنثی و پایه عمل میکند.

طراح در این طرح با استفاده از رنگ نارنجی یک حس دوستانه و یک نوع دعوت را ایجاد کرده است.

رنگ زرد (رنگ اصلی)

رنگ زرد اغلب به عنوان درخشان ترین و با انرژی ترین رنگ گرم در نظر گرفته میشود. رنگ زرد رنگ شادی و نور خورشید است و علاوه بر این معنای فریب و ترس را به همراه خود دارد. زرد همچنین معنای امید را نیز دارا میباشد و در برخی کشور ها خانواده ها برای ابراز علاقه بیان امید خود به زنده بودن فردی از اعضاء خانواده که در جنگ است از ربان زرد استفاده میکنند. رنگ زرد همچنین معنای خطر را همچون رنگ قرمز دارد ولی شدت آن از رنگ قرمز کمتر میباشد.

رنگ زرد در برخی کشور ها معانی ضمنی دیگری دارد که گاها متضاد با معانی بیان شده میباشد، برای مثال در مصر از رنگ زرد در عزاداری ها استفاده میشود و یا در ژاپن این رنگ نشانه شجاعت است و در کشور هند این رنگ توسط تجار استفاده میشود.

در طراحی رنگ زرد روشن میتواند نوعی حس شادی و نشاط را به مخاطب منتقل کند. از دیگر موارد استفاده رنگ زرد میتوان به استفاده از طیف های ملایم این رنگ به عنوان رنگ خنثی برای نوزادان (به جای آبی یا صورتی) و یا برای کودکان استفاده کرد. طیف های روشن رنگ زرد حس آرامش بیشتری از حس شادی نسبت به طیف های تند این رنگ ایجاد میکند. زرد تیره و طیف های نزدیک به طلایی رنگ زرد در طراحی ها میتواند حس کهنگی و قدمت را ایجاد کند.

مثالها:

طراح با استفاده از رنگ زرد روشن در این طرح در بالا و همچنین استفاده از تصویر دارای رنگ زرد حس انرژی و مثبت بودن را ایجاد کرده است.

استفاده طراح از رنگ زرد در هدر با ترکیب شدن با طرحی که با دست کشیده شده است یک حس شادی ایجاد میکند.

طراح با استفاده از رنگ زرد روشن توجه را به بخش های مهم طرح جلب کرده است.

رنگ زرد گل آفتابگردان تابستان را در ذهن بیننده ایجاد میکند و ترکیب  این رنگ با زرد تیره متمایل به طلایی که قدمت را نشان میدهد حی آرامش را در بیننده ایجاد میکند.

طراح با استفاده از هدر زرد در بالای طرح انرژی بیشتری را در بخش بالایی طرح ایجاد کرده است